Czym różni się wino Spätlese od Auslese?
Spätlese / Auslese / Beerenauslese / Trockenbeerenauslese
Inwestycje w wino pokroju supermarketowego rieslinga? Mimo że propozycja nie napawa nadzieją na stopy zwrotu, warto przystawić lupę do etykiety atakującej po niemiecku – wymówienie Trockenbeerenauslese to nie tylko dobry test na trzeźwość.
Jakie są kategorie niemieckich win?
Winiarskie prawo zachodniego sąsiada wyróżnia cztery podstawowe kategorie, przy czym za najpospolitszą
uchodzi Tafelwein – czyli wino stołowe – a za najszlachetniejszą tzw. Prädikatswein. Pełna nazwa ostatniej grupy
to Qualitätswein mit Prädikat, co nad Wisłą tłumaczy się jako wina jakościowe z wyróżnikiem, a skrótowo oznacza:
QmP albo Q.m.P. Na półce dla Prädikatswein stoją natomiast kolejne zbiory – od Kabinett, czyli win z winobrań przebiegających bez zwłoki, po Trockenbeerenauslese, co ewidentnie trzeba rozłożyć.
Kategoria Prädikatswein obejmuje:
- Kabinett – wino wytrawne, przy zbiorach przeprowadzonych o normalnej porze.
- Spätlese
- Auslese
- Beerenauslese
- Eiswein – tzw. wino lodowe, a więc z wybranych kiści, które doczekały na gałązkach
pierwszych przymrozków. - Trockenbeerenauslese
Wino Spätlese
Zaraz po winach Kabinett, w klasyfikacji coraz słodszych trunków najwyższej kategorii odnajdujemy Spätlese, znajomy niemiecki wyrób z pobliskiego sklepu. Nazwa, którą najłatwiej skojarzyć z „Bis später!” – do zobaczenia później – odnosi się właśnie do zbiorów późniejszych zwykle o tydzień wobec standardowego winobrania.
Dla owoców winorośli takie przesunięcie w kalendarzu oznacza zarówno szansę na słodycz biorącą się z dłuższego dojrzewania, jak i ryzyko skąpania w niszczących opadach. Przykładem cenionego przez krytyków wina Spätlese
może być mozelski riesling Egon Müller Scharzhofberger, którego średnia cena za butelkę to, według Wine Searcher, około 600 zł, przy czym na taką z rocznika 2005 potrzeba już blisko 1200 zł.
Wino Spätlese: Egon Müller Scharzhofberger Riesling
Wino Auslese
Jaka jest więc różnica między Spätlese a Auslese? Z każdym szczeblem klasyfikacji wina wydają się słodsze i jakby gęstsze, a jesień coraz mniej przychylna – w butelce z etykietą Auslese zamknięte jest wino z bardzo dojrzałych gron, które mogą być nawet porażone tzw. szlachetną pleśnią, a więc chorobą i pożądaną, i groźną. Rozwijająca się na skórkach pleśń, wedle najkorzystniejszego scenariusza, uszkadza skórki winogron, uwalniając przez to odparowującą z miąższu wodę, a pozostawiając wyższe stężenie cukru i bogatych aromatów. Żeby taki wariant mógł jednak wystąpić, pleśń zaatakować musi owoce już dojrzałe, a krajobraz powinien być pocztówkowy – z pomarańczowym jesiennym słońcem rozpraszającym zgęstniałą mgłę.
Wino Beerenauslese
Zawężając się wyłącznie do pojedynczych owoców, które na późnym etapie dojrzewania dotknęła wspomniana szlachetna pleśń, otrzymamy wąską i deserową kategorię Beerenauslese. Oprócz wyraźnej słodyczy w kieliszku,
wina są również trwalsze w piwnicy, bo potencjał starzenia szacowany bywa przez ekspertów nawet na pół wieku.
Wino Trockenbeerenauslese
Proporcjonalnie do ilości liter w nazwie, na zbiory owoców czeka się najdłużej w przypadku Trockenbeerenauslese – wina kolorem i gęstością przypominającego czasem syrop na kaszel, które wytwarza się z owoców nie tylko dotkniętych szlachetną pleśnią, ale pozostawionych na gałązkach aż do zasuszenia. Wino z pomarszczonych rodzynek bywa jeszcze trwalsze niż z poprzednich kategorii, a jego ceny wahają się jak październikowa pogoda – ze sklepowych półek zdejmiemy butelkę z ceną powyżej 100 zł, tymczasem w winnicach nieskazitelnej renomy dojrzewają porcje wartości przykładowej nowej skody.
Inwestycje w wina opisujemy tutaj.
