Najdroższa moneta złota w USA – dublon Brashera z 1787 r.
Najdroższe monety / czas czytania: 4 min. 35 s.
Najdroższa moneta, którą wybito w złocie na terytorium USA, to od 21 stycznia dublon Brashera datowany na 1787 r. Rekord, który przez niecałe dwadzieścia lat piastowała bulionowa emisja Double Eagle z lat 30., pobito na aukcji zbiorów Donalda G. Patricka w Dallas. Najdroższa moneta z tej kolekcji osiągnęła stawkę 9,36 mln dolarów – równowartość blisko 35 mln zł – a to i tak nie koniec sensacji narosłych wkoło jej wartości.
Brasher doubloon, czyli tzw. dublon Brashera, zawdzięcza swoją nazwę nazwisku nowojorskiego złotnika, który wedle współczesnego prawa dopuściłby się poważnego wykroczenia. W warunkach niedostatecznej podaży gotówki w młodych jeszcze Stanach Zjednoczonych Efraim Brasher wyemitował własną serię monet o wartości zbliżonej do dublonów hiszpańskich, bo właśnie ten iberyjski wzorzec był wtedy w obiegu dominujący. Mimo że jeszcze rzadsze dublony określane „Lima style” powstały już w 1786 r., a więc rok wcześniej, to właśnie prywatna edycja nowojorska wzbudziła w późniejszych kolekcjonerach najgorętsze emocje, a badacze potwierdzili, że u Brashera – choć nie w dublony – zaopatrywał się sąsiadujący z nim Georges Washington.
Jak przeliczają eksperci, w 1787 r. dublon Brashera wart był w Nowym Jorku 15 dolarów.
„Coins Weekly” podaje, że aktualny właściciel gotów jest sprzedać rekordowo wylicytowaną monetę świeżo po aukcji – kto nie zdążył wziąć w niej udziału, może więc odkupić dublona za 15 mln dolarów.
fot. NGC Photo Vision
Dublon Brashera w tabelach rekordów
Najdroższa moneta amerykańska wybita w złocie nosi puncę „EB” na skrzydle orła, a NGC oceniło jej stan jako Mint State 65. Jak podaje Heritage Auctions, w którym odnotowano styczniowy rekord, dublony Brashera zarejestrowane zostały jedynie w siedmiu egzemplarzach, z czego dwa znajdują się w kolekcjach muzealnych, a jeden uznaje się za zaginiony. Rekordowo wylicytowana sztuka zachowana jest według ekspertów w najlepszym stanie z tego grona, a w branży określana jest słowami „Stickney specimen” od pierwszego udokumentowanego zakupu monety przez Matthew Stickneya w 1848 r.
Jak podaje „Coin World”, egzemplarz już raz obiegł nagłówki jako najdroższa moneta amerykańska, kiedy w listopadzie 1979 r. wylicytowano ją na aukcji w Bowers and Ruddy’s do progu 725 tys. dolarów. Wtedy właśnie, za pośrednictwem agenta, monetę nabył Donald G. Patrick, niebawem uzupełniając też zbiory o najlepiej zachowanego dublona „Lima style” wartego wtedy 80 tys. dolarów. Po czterech dekadach na aukcji jego kolekcji moneta wylicytowana została do 2,1 mln dolarów.
Najdroższa moneta inwestorów
Mimo płomiennych opisów w branżowych mediach, lokalnemu obserwatorowi z pewnością nasuwać może się rozterka, czy najdroższa moneta na aukcji w Dallas rzeczywiście stanowi rzadkość. W warunkach europejskich, zabytki mennictwa opisywane jako bezdyskusyjne unikaty osiągają w końcu znacznie niższe kwoty, mimo wcześniejszego czasu powstania, a nierzadko również rzadszej urody. O rynkowej wartości najdroższej monety złotej w USA nie decyduje wobec tego jedynie podaż, ale przede wszystkim popyt, którego skali nie da się zestawić np. z gronem kolekcjonerów licytujących mennictwo polskie, chociaż nawet ono bywa w przypadku wielu pozycji międzynarodowe.
Jak nietrudno zauważyć, warunki tak silnej przewagi popytu nad podażą sprzyjają inwestycyjnym kalkulacjom, a – jak podaje Greg Rohan zarządzający Heritage Auctions – i w tym przypadku za zwycięską ofertą nie stał wieloletni zbieracz. Licytujący przez telefon nabywca nigdy dotąd miał nie kupować rzadkich monet, co nie zmienia faktu, że podczas styczniowej aukcji wylicytował wszystkie monety z puncą Brashera, wydając na nie niecałe 12 mln dolarów.
Poprzednik w tabeli rekordów
W przeciwieństwie do prywatnych dublonów z Nowego Jorku, Dougle Eagle wybita została jako oficjalna amerykańska moneta bulionowa z nominałem 20 dolarów. Nazwę zawdzięcza mowie potocznej, w której dziesięciodolarówki nazywano „eagle”, natomiast cenę – ogromnej na warunki tego kraju rzadkości. Egzemplarz Double Eagle z 1933 r. opisywany dotychczas jako najdroższa moneta amerykańska w złocie był jednym z trzech odnotowanych w światowych zbiorach, przy czym dwa stanowią własność rządu USA. W 2002 r., po sześciu minutach wartkiej licytacji w Sotheby’s, anonimowy inwestor ustanowił ówczesny rekord na poziomie bliskim 7,6 mln dolarów. Gdyby doszło do prywatnej sprzedaży dublona Brashera po cenie ofertowej, najdroższa moneta w opisywanej kategorii pobiłaby ówczesny rekord niemal dwukrotnie.
Najdroższą monetą amerykańską pozostaje prawdopodobnie najwcześniejszy wybity w USA dolar – egzemplarz z 1794 r. określany jako Flowing Hair Liberty uzyskał w 2013 r. stawkę 10 mln dolarów. Światowy rekord miał zostać pobity w 2020 r. na aukcji w Las Vegas, jednak mimo medialnego rozgłosu, cena młotkowa nie przekroczyła wtedy minimalnej wartości. (Czym jest cena minimalna na aukcji? →“Jak sprzedać obraz?”)
Czym się wyróżnia najdroższa moneta polska?
→ Ciekawostki o 100-dukatówce Zygumnta III Wazy
Najdroższa moneta wybita w Polsce w styczniu 2018 r. ustanowiła na nowojorskiej aukcji poprzeczkę na poziomie 1,8 mln USD bez prowizji, co z opłatami stanowiło równowartość blisko 8 mln zł.
Sto dukatów Zygmunta III Wazy z 1621 r. jest w historii polskiego mennictwa prawdziwą złotą królową – monetą największą i najcięższą, najbardziej urodziwą, ale też najdroższą. Przyglądając się powiększanym na cały ekran fotografiom, łatwo nie zwrócić uwagi, jak małe są jej detale – jak wskazał ekspert, cyfry samej daty potrafią być niższe niż 0,5 mm. → dalej.
Najdroższa moneta świata
fot. NGC Photo Vision, Wikimedia Commons
