Ekspresowy podręcznik NFT przed pierwszą aukcją w Polsce
Aukcja NFT na rynku dzieł sztuki/ czas czytania: 4 min. 19 s.
1 grudnia sfinalizowana zostanie debiutancka hybrydowa aukcja dzieła sztuki w pliku NFT nad Wisłą. Przedmiotem licytacji będzie praca tworząca jeden z najbardziej kontrowersyjnych cykli polskiej twórczości krytycznej – „Lego. Obóz koncentracyjny”. Autorem dzieła jest Zbigniew Libera, nie pierwszy raz występujący w roli burzącego zastany porządek niczym, nomen omen, zamek z lego.
Link do licytacji Polskiego Domu Aukcyjnego dostępny jest na →stronie.
1. Co kryje się pod pojęciem aukcja hybrydowa?
Aukcja hybrydowa, w której można wziąć udział poprzez OneBid, pozwoli wylicytować kolekcjonerowi zestaw zarówno obiektów fizycznych, jak i cyfrowych zapisów: oryginalny wydruk sygnowany przez Zbigniewa Liberę opatrzony chipem NFC, niezbędne certyfikaty, a także wywołujący największe poruszenie, plik NFT, który zapewni przyszłemu właścicielowi możliwość handlowania zdigitalizowanym dziełem online.
2. Jak należy rozumieć skrót NTF?
Najprościej, hasło NFT (Non-Fungible Token) – a więc niewymienialny token – opisać można jako rodzaj trwałego rejestru prawa własności do cyfrowego dzieła, które w każdej chwili ktoś inny mógłby udostępnić w internecie jako swoje. Przez NFT rozumie się więc pewien niepodrabialny certyfikat, który przechowywany jest w łańcuchu blockchain, żeby zapewniać właścicielowi prawo do tego scyfryzowanego obiektu oraz automatycznie potwierdzać jego autentyczność.
3. …jakiś przykład z aukcyjnego rynku?
Rekordowo wylicytowane dzieło NFT wiązało się z rachunkiem na ponad 69 mln dolarów. Wylicytowane zostało w domu aukcyjnym Christie’s jeszcze w tym roku, tymczasem autorem nie był wcale artysta powszechnie znany pasjonatom sztuki na płótnie – amerykański animator i grafik Beeple stworzył dzieło obszerne, jednak możliwe do podziwiania raczej na wyświetlaczu, niż nad biurkiem. Praca „Everydays – the first 5000 days” składała się z 5000 cyfrowych obrazów, więc żeby właściciel istotnie miał pewność, że plik, który bez problemu udostępniać można w internecie, jest autentycznym dziełem należącym wyłącznie do niego, nierozerwalnie związany jest z nim unikalny rejestr cyfrowy – NFT.
“Lego. Obóz koncentracyjny” – pierwsza praca licytowana w technologii NFT
na aukcji Polskiego Domu Aukcyjnego w Krakowie
4. Czym jest wobec tego NFC?
Niewątpliwie, nie jest efektem literówki – za skrót NFC odpowiada dostawca kolejnej technologii, tym razem łączącej świat cyfrowy z namacalnym. Jak podają eksperci firmy Arteïa, mowa o specjalnym chipie, który dołączony zostanie do oryginalnego obiektu – czyli w tym przypadku wydruku Zbigniewa Libery – co umożliwić ma jednoznaczne identyfikowanie go poprzez aplikację na mobilnym urządzeniu. Tag NFC sprzężony zostanie z niewymienialnym tokenem NFT, co przełoży się na sposobność natychmiastowego potwierdzania autentyczności pracy w internetowym obiegu.
5. Dlaczego Lego?
„Lego. Obóz koncentracyjny” wystawiony został po raz pierwszy w 1996 r., podczas stołecznej wystawy w Centrum Sztuki Współczesnej. Niemal firmowe pudełka z zestawami klocków lego obiecywały widzom możliwość postawienia z nich modelu nazistowskiego obozu koncentracyjnego – równoległych podłużnych baraków, niezbędnej infrastruktury, a nawet krematoriów, uzupełnionych o figurki strażników i więźniów. Pierwszych grają wzięte z zestawu „Piraci” roześmiane kościotrupy, drugich – odrobinę przerobieni, zabawkowi mundurowi z „Posterunku policji”.
6. Jaka jest wymowa dzieła?
Jak nietrudno przewidzieć, uwieczniony na opakowaniach producent popularnych klocków odgrażał się początkowo procesem, jednak z czasem kontrowersyjne dzieło udało się odebrać mniej powierzchownie. „Lego. Obóz koncentracyjny” nie jest bowiem obrazoburczą kpiną, tylko głęboką i smutną refleksją na temat najstraszliwszej, choć przemyślanej bardzo skrupulatnie machiny do odbierania życia. Zabudowania Auschwitz projektowane były przecież przez przedstawicieli cenionej szkoły Bauhausu, a opracowanie nad wyraz sprawnego systemu masowego ludobójstwa było zadaniem dla zdolnych umysłów ścisłych. Zbigniew Libera zwraca więc tym pudełkiem lego uwagę na czysto racjonalną, inżynieryjną kalkulację, która doprowadziła niejako systemowo do koszmaru Zagłady. Jak twierdzi artysta, z tych precyzyjnie skomponowanych klocków nie da się właściwie zbudować nic innego, niż układ dokładnie przewidziany na pudełku.
Jako pierwsze dzieło, które licytowane będzie w technologii NFT, wybrano cyfrową wersję sygnowanego przez Zbigniewa Liberę wykrojnika opakowania zestawu lego. Projekty opakowań z cyklu „Lego. Obóz koncentracyjny” znajdują się m.in. w zbiorach Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, a jeden z zestawów eksponowany jest w Muzeum Żydowskim w Nowym Jorku.
Wykrojnik opakowania zestawu “Lego. Obóz koncentracyjny” Zbigniewa Libery.
Kliknij, aby przejść do strony. 
Więcej o hybrydowej licytacji dzieła NFT
przeczytać można na →stronie
Polskiego Domu Aukcyjnego.
Zbigniew Libera, fot. A. Rzepecki
